Traditioneel beschouwen we tegenpolen als zaken die elkaar uitsluiten en waartussen we moeten kiezen: overvloed of soberheid, plannen of improviseren, economie of ecologie, repressie of preventie… Deze eenzijdige ‘of/of’-denkwijze heeft grote beperkingen. Sterker nog, het ‘of/of’ denken ligt aan de basis van belangrijkste problemen van deze tijd.

Gelijkwaardig en vloeiend kunnen omgaan met tegenpolen wordt hét recept voor levenskunst en succes in de 21ste eeuw. Vanuit een prikkelend ‘én/én’- perspectief zijn tegenpolen onlosmakelijk met elkaar verbonden en zorgen ze voor balans, dynamiek, vernieuwing en wendbaarheid. Dit nieuwe perspectief betekent het herdenken van alle aspecten van ons leven: van ecologie tot seksualiteit, van lifestyle tot religie, van relaties tot management…

We zien dat er zich op al deze vlakken een stille ‘én/én’-revolutie voltrekt. Strikte grenzen tussen tegenpolen worden veel vloeiender: tussen werken en leven, tussen traditie en moderniteit, tussen mannelijk en vrouwelijk, tussen consument en producent, tussen hoge cultuur en populaire cultuur, tussen authentiek zijn en een rol spelen… De kunst van het paradoxale leven is leren om met deze tegenpolen te spelen, ze dichter bij elkaar te brengen, ze te combineren, er tussen te schakelen, ze te balanceren of ze zelfs te verenigen tot iets helemaal nieuws: wilde natuur in de stad, spelend presteren, zakelijk flirten, dienend leiderschap, aardse spiritualiteit, groene economie, afval als grondstof, de consument als co-producent, hoofddoeken en minirokken, oesters met kiwi…

Het ‘en/én’-perspectief raakt op een fundamentele wijze aan de manier waarop we ons persoonlijk leven invullen maar even goed aan hoe we organisaties inrichten en we onze samenleving als geheel vormgeven. Maar het begint altijd bij onszelf. Wie in staat is soepeler te schakelen tussen tegenpolen, creëert niet alleen de basis voor een evenwichtige, gelukkige, tolerante en duurzame levensstijl, maar zal zich eveneens gemakkelijker kunnen aanpassen aan een steeds sneller veranderende wereld.